Lưu ý khi tham gia Nomikai ở công ty Nhật

Nói về văn hoá công sở Nhật Bản thì Nomikai là điều không thể không nhắc đến. Quan trọng đến mức nào thì cứ nhìn việc cụm từ “Nomication” ra đời là sự kết hợp giữa 飲み (Nomi) và Comunication thì sẽ hiểu việc tham gia nomikai có ý nghĩa rất lớn trong việc xây dựng các mối quan hệ ở công ty Nhật. Tuy nhiên, phải ứng xử thế nào khi tham gia nomikai hay không hiểu văn hoá nomikai là một trong những khó khăn hay gặp của người nước ngoài khi làm việc tại công ty Nhật. Bởi tham dự nomikai với tư cách là một nhân viên công ty sẽ rất khác so với khi đi uống cùng với mọi người trong quán baito hay hội bạn học cùng nhóm seminar trên trường. Ở bài viết này, mình sẽ chia sẻ một số lưu ý khi tham gia nomikai với các đồng nghiệp trong công ty để không bị coi là thất lễ nhé!

Trước khi tham gia Nomikai

Ngoài các trường hợp nomikai phát sinh một cách ngẫu nhiên, kiểu senpai của bạn đột nhiên rủ đi uống sau khi tan làm dù không có hẹn trước, thì hầu hết các nomikai trong công ty Nhật đều được lên lịch trước một cách rất chỉn chu.

Thường thì người phụ trách nomikai, được gọi là 幹事 (かんじ) sẽ xác nhận lịch trình dự kiến với bạn. Việc xác nhận này chủ yếu là hỏi ngày, giờ nào thì bạn tham gia được, ngoài ra còn có thể bao gồm một số thông tin kèm theo như bạn có yêu cầu đặc biệt gì về đồ ăn không, có đồ ăn gì không thể ăn được không?,… Sau đó, người phụ trách sẽ dựa trên phản hồi của tất cả mọi người để chọn ra thời điểm tối ưu nhất, tức là thời gian mà có nhiều người tham gia được nhất để tổ chức nomikai.

Điều nên làm là hãy cố gắng phản hồi sớm lại cho người tổ chức về khả năng tham gia /không tham gia của bản thân để tiện cho họ sắp xếp lịch trình. 

• Nếu bạn đi được thì có thể soạn mail như sau: ví dụ trong tiệc 歓迎会 nhé.

“歓迎会（かんげいかい）のメールを頂きましてありがとうございます。

ぜひ参加させて頂きたいと思います。

また、歓迎会の準備でお手伝いできることがありましたら遠慮（えんりょ）なくお声がけ下さい。”

• Nếu bạn không đi được thì có thể soạn mail như sau: 

“歓迎会のメールを頂きましてありがとうございます。

残念なのですが、その日は出張の予定が入っており参加できそうにありません。

次回はぜひ参加させて頂きたいと思います。

また次の機会（きかい）によろしくお願いいたします。”

• Trong trường hợp mà bạn chưa chắc chắn về lịch trình thì cũng nhớ nói rõ với họ như cách sau:

“現在、スケジュールの見通し（みとおし）が立っておらず、

希望の日程をすぐに提示（ていじ）できる状況（じょうきょう）ではありません。

◯月◯日にはスケジュールが確定しますので、

確定次第（かくていしだい）、再度ご連絡致します。”

Trong khi tham gia Nomikai

Mình phải nói trước là sẽ có rất nhiều những quy tắc trong nomikai, tuy nhiên không có quy định nào là đúng trong mọi trường hợp cả. Vì việc ứng xử như thế nào là phù hợp phụ thuộc rất lớn vào văn hoá của công ty, vào tính cách của sếp/đồng nghiệp bạn và còn cả bầu không khí của nomikai nữa. Thế nên, ở đây mình sẽ chỉ nêu ra một số lưu ý cơ bản, còn việc vận dụng nó hay không thì tốt nhất hãy nhìn cách ứng xử của senpai/đồng nghiệp của bạn khi họ tham gia nomikai để học hỏi và đưa ra phán đoán tốt nhất nhé.

• Người trẻ hay kohai thì tốt nhất nên chọn chỗ gần cửa ra vào để tiện di chuyển và gọi đồ.
• Trong lần order đầu tiên, mọi người sẽ order cùng một loại đồ uống mà phổ biến nhất là 生ビル để rút ngắn thời gian đồ uống được mang ra, sau đố tất cả sẽ cùng nâng cốc (乾杯). Chính vì vậy, mình thường được nghe là trong lần order đầu tiên thì dù bạn có uống được đồ có cồn hay không thì tốt nhất là cứ order theo số đông, sau khi cạn ly thì bạn cũng không nhất thiết phải uống hết nếu không muốn. Tuy nhiên, đó chỉ là lời khuyên, nếu bạn thực sự không thể uống đồ có cồn thì nên nói trước và gọi soft drink nhé !
• Ngoài ra còn có một số quy tắc nhỏ khi rót đồ uống, như nên dùng hai tay khi rót đồ cho người khác, đồng thời nên quay nhãn dán của chai đồ uống lên phía trên để người được rót có thể thấy được,…Hay khi cạn ly với sếp thì tốt nhất là chờ sếp uống xong rồi hãy để ly xuống bàn. Đây hoàn toàn không phải là điều gì mang tính bắt buộc nhưng nếu bạn biết và làm được thì sẽ được coi là “気が利くな”, kiểu người tinh tế trong mắt đồng nghiệp đấy.

Sau khi tham gia Nominai

Sau nomikai, có hai điều mà các bạn nhất định nên làm. 

Thứ nhất, お礼メールを送る, có thể hiểu nôm na là gửi email cảm ơn với người tổ chức nomikai hoặc người đã trả hộ phần phí tham dự cho mình. Email này chỉ cần viết đơn giản nhưng nên được gửi vào ngay ngày hôm sau của nomikai, hoặc chậm nhất là trong vòng 3 ngày thôi nhé. Ngoài ra, ở một số công ty thì thay vì gửi email thì việc bạn đến gặp trực tiếp để nói cảm ơn cũng được chấp nhận.

Thứ hai, nội dung câu chuyện ở nomikai thì nên giữ lại ở nomikai thôi! Vì vậy, việc mang những gì nghe được, thấy được ở nomikai để trò chuyện hay bàn tán ở công ty là điều rất không nên làm.

Trên đây là một số lưu ý về cách ứng xử khi tham gia nomikai trong công ty Nhật. Tất nhiên là bạn không cần phải thực hiện tất cả những điều trên, nhưng việc biết những quy tắc này chắc chắn sẽ giúp ích rất nhiều trong việc lựa chọn được cách ứng xử hợp lý khi tham dự nomikai đấy.